Bir insandan 100 kat daha fazla renk görmek mümkün mü?
Concetta Antico, baktığı bir yaprakta yeşilden çok daha fazlasını görüyor. Gördüklerini, "Yaprağın kenarlarında turuncu, kırmızı veya pembe renkler görüyorum. Sizi koyu yeşil görebilirsiniz ama ben mor, turkuaz, mavi görüyorum. Renk mozaiği gibi" diye açıklıyor.
Antico, izlenimci tarzda resim yapan bir sanatçı. Ancak renkleri böyle görmesinin nedeni elbette bu değil. Kendisi bir tetrakromat; yani gözlerinde renk algılamayı sağlayan daha fazla reseptör bulunuyor.
Aradaki fark, Antico'nun koni hücrelerinde. Gözlerde yer alan bu yapılar, ışığın belirli dalga boylarını alıp beyne göndermek için ayarlı.
Ortalama bir insanda, yaklaşık bir milyon renk görmeyi sağlayan üç tip koni hücresi bulunurken, Antico'nun dört tip koni hücresi var. Bu nedenle gözleri, renklerin farklı boyut ve ayrıntılarını yakalayabiliyor. Tahmini olarak 100 milyon kadar. Yani Antico'nun hayal edemeyeceğimiz bir görüş yeteneği var.
Bu durumun farkına varmadan önce kariyerini bir sanatçı olarak ilerleten Antico, "Elime beş renk oje süren kızdım, parlak sarı yatak odam vardı" diyor.
Gördüğü renkleri söylediğinde diğer kişilerin anlayamadıkları belirten Antico, kendisiyle ilgili farklı bir şey olduğunu böyle keşfettiğini söylüyor.
Sıradan bir insanda böyle bir durum söz konusu değil. "İnsanların bu kadar az renk görmesi beni şoke ediyor" diyor Antico.
Tetrakromatların gözlerinde daha fazla reseptör bulunuyor evet ama beyinleri sıradan bir insanın beyni gibi normal bir görüş kabiliyetine sahip.
Peki Antico'nun beyni nasıl daha fazla renk algılayabiliyor?
Başka birçok şeyde olduğu gibi pratik yapmak bu durumu mükemmel hale getiriyor. Araştırmacılar, tetrakromatlığın var olup olmadığını uzun yıllar netleştirememişler. Eğer varsa bile tetrakromatlığın sadece iki X kromozomu olan kişilerde bulunabileceğini düşünmüşler.
Böyle düşünmelerinin nedeni ise, görmenin ardındaki genler. Sıradan renkler gören kişilerde kırmızı, yeşil ve mavi dalga boylarına ayarlı üç koni hücresi var. Bu hücreler, çoğu erkekte yalnızca bir tane bulunan fakat çoğu kadında iki tane olan X kromozomuna bağlı.
X kromozomunda gerçekleşen mutasyonlar, bir insanın daha fazla veya daha az renk algılamasına neden oluyor. Bu yüzden renk körlüğü, erkeklerde kadınlardan daha fazla görülüyor. (X kromozomlarından bir tanesinde mutasyon varsa).
Antico'nun tetrakromat olduğunu uzmanlar 2012 yılında onaylamış.
Kaynak
- Populer Science