Eurofighter Typhoon savaş uçağı, F-35 ile rekabet etmeye çalışıyor
İspanya, yakın zamanda imzalanan 2 milyar avroluk bir sözleşme kapsamında eskiyen F-18 uçaklarının yerine 20 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı teslim alacak.
Birçok Avrupa ülkesi gibi İspanya da, Rusya'nın Şubat ayında Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından silahlı kuvvetlerini modernize etmek ve geliştirme çabalarını hızlandırdı.
Mart ayında İspanyol hükümeti savunma bütçesinde 1 milyar avroluk bir artış açıkladı ve NATO’nun GSYİH'nin yüzde 2'sini savunmaya ayırma kuralına uymak için harcamalarını 2029 yılına kadar ikiye katlama sözü verdi.
İspanya’daki gelişmeler son aylarda Avrupa'daki gelişmelerle uyuşuyor. Bu gelişmelerden belki de en önemlisi, Almanya'nın 100 milyar avroluk bir askeri bütçe ayırması olmuştu.
Tüm bu artan taahhütler ve bunların arkasındaki artan küresel gerilimler, önümüzdeki yıllar içinde yeni uçak alımlarının artacağını gösteriyor ve bu durum azalmakta olan Typhoon satışlarının yeniden artışa geçmesinde etkili.
F-35 beklenen etkiyi yaratamadı
F-35 ise, Pentagon'un umduğu gibi tüm piyasayı domine etmekte başarısız oldu. F-35, özellikle ilk kez 2003’te çıkan Typhoon’a karşı rekabet ediyor.
Aralık 2021'de BAE, ABD ile 50 F-35 satın alma görüşmelerinden vazgeçmiş ve bunun yerine Fransa ile 80 Dassault Rafale dördüncü nesil jet ve Caracals olarak bilinen 12 Airbus Helikopter H225M için 17 milyar avroluk bir anlaşma imzalamıştı.
İspanya'nın Typhoon siparişi, F-35 için bir başka yenilgi. Ancak, NATO üyeleri arasında tercih edilen yaklaşım hem F-35 gibi beşinci nesil uçakları hem de Rafale veya Typhoon gibi dördüncü nesil avcı uçaklarını birlikte satın almak ve kullanmak gibi duruyor.
Mart ayında Almanya, 35 adet F-35'in yanı sıra 15 Typhoon satın alma kararını açıklamıştı.
Typhoon'un tercih edilmesinin birkaç farklı sebebi var
En büyük sebep uçakların fiyat. F-35 modelleri Typhoon ve Rafale'den daha pahalı olmasının yanı sıra; F-35 ayrıca savaş uçakları arasındaki en yüksek işletme ve bakım maliyetlerine sahip.
Bir başka sebep Typhoon'un üretimine dahil olan Avrupa ülkelerinin siyasi çıkarları. Örneğin, İspanya'nın yeni aldığı Typhoon uçakları, Airbus'ın İspanya'daki Getafe tesisinde monte edilecek ve test edilecek. Bu sayede uçağın üretimi İspanya'nın ekonomisine katkıda bulunuyor.
Düşük radar kesiti gibi özelliklerine sahip olmamasına rağmen, çok yönlülük belki de Typhoon'un satış başarısındaki en önemli faktör.
Typhoon hakkında bir kitap yazan İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri pilotu Mike Sutton, uçağın çok yönlülüğünün eski jetlere kıyasla çok daha gelişmiş olduğunu belirtiyor.
Sutton, "Typhoon çok fazla yük taşıyabilen, manevra kabiliyeti yüksek, çok hızlı gidebilen, son derece güçlü motorları olan bir uçak ve bu sayede uçağı geliştirebilir ve ihtiyaç duyduğunuz şekilde modifiye edebilirsiniz.” diyor.
Ancak bu, tamamen Typhoon’lardan oluşan bir hava kuvvetleri kurmanın iyi bir fikir olduğu anlamına gelmiyor.
Sutton, gelişmiş tehdit sistemleriyle karşı karşıya olduğunuz bir çatışmanın ilk aşamasındaki karmaşık görevler için düşük radar görünürlüğünün çok önemli olduğunu vurguluyor.
İngiltere Kraliyet Hava Kuvvetleri operasyonel kısıtlamalar nedeniyle ellerindeki Typhoon'ların eski sürümlerini kullanımdan kaldırmayı planlıyor.
Bununla birlikte, daha yeni Typhoon’larını en az 2060 yılına kadar hizmette kalmalarına yardımcı olacak yeni radarlarla modernize etmeyi planlıyor.
* * *
KAYNAK: gdh.digital, Financial Times