Rusya'nın savunma harcamaları tüm Avrupa'nın savunma harcamalarının toplamını aşıyor

Rusya'nın toplam savunma harcamaları geçen yıl reel olarak %42 artarak 13.1 milyar Ruble'ye ulaştı. Bu rakam, para birimlerinin kendi ülkelerinde satın alabildiklerine göre ayarlanan satın alma gücü paritesine göre 462 milyar dolara denk geliyor.

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü adlı düşünce kuruluşu Çarşamba günü yaptığı açıklamada, İngiltere ve AB üye ülkeleri de dahil olmak üzere Avrupa savunma bütçelerinin geçen yıl neredeyse yüzde 12 artarak 457 milyar dolara ulaştığını ve bunun Moskova'nın harcamalarından biraz daha az olduğunu söyledi.

IISS'nin küresel askeri kabiliyetler ve savunma harcamalarına ilişkin yıllık değerlendirmesi olan “Askeri Denge”, ABD'nin Ukrayna ve Avrupa savunmasına verdiği desteği kesmesi halinde Avrupa'nın karşı karşıya kalacağı güvenlik sorunlarından bazılarını ortaya koyuyor.

Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşa hızlı bir son verme sözü veren ABD Başkanı Donald Trump, yönetiminin Moskova ile “çok ciddi” görüşmeler yaptığını söyledi ve ABD'nin çatışmaya ve bir bütün olarak Avrupa'nın güvenliğine çok fazla harcama yaptığından şikayet etti.

Başkan Yardımcısı JD Vance ve özel temsilci Keith Kellogg'un da aralarında bulunduğu Trump yönetimindeki üst düzey danışmanların bu hafta Münih Güvenlik Konferansı'nda Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy ve Avrupalı mevkidaşlarıyla bir araya gelmesi bekleniyor.

Trump'ın defalarca dile getirdiği bir ölçüt, Ukrayna'ya destek de dahil olmak üzere Avrupa'nın savunması için daha fazla ödeme yapması gerektiğidir. Kiel Institute for the World Economy adlı düşünce kuruluşuna göre ABD'nin Ukrayna'ya bugüne kadar yaptığı yardım 88 milyar Avro civarında ve bu rakam Avrupa'nın 125 milyar Avroluk toplam yardımının neredeyse üçte biri.

Trump ayrıca Avrupa'nın GSYH'sinin yüzde 5'ini savunmaya harcaması gerektiğini söyledi ki bu oran şu anki ortalama yüzde 1.7'dir. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ise Avrupa'nın savunma harcamalarının yüzde 3'e çıkması gerektiğini söyledi.

Her iki seviye de Avrupa'nın Rus savunma harcamalarını geride bırakmasını sağlayacaktır.

IISS bu yıl Rusya'nın toplam savunma harcamalarının -bölgesel yönetimler ve şirketlerin gönüllü ödemeleri de dahil olmak üzere- yüzde 13.7 artarak 15.6 milyon rubleye ulaşacağını, bunun da GSYH'nin yüzde 7.5'ine ya da Rus federal harcamalarının neredeyse yüzde 40'ına denk geleceğini tahmin ediyor.

Her ne kadar bu durum ekonomiye zarar veriyor olsa da IISS şunları söyledi: “Rusya hala savaş maliyetlerini karşılayabilir.”

Buna karşın, IISS'e göre Avrupa savunma harcamalarını GSYİH'nin yüzde 3'üne çıkarırsa, bu 250 milyar dolarlık bir ek maliyete denk gelecektir. Eğer GSYH'nin yüzde 5'ine çıkarsa, savunma harcamaları yaklaşık 800 milyar dolar artacaktır - Rusya'nın mevcut harcama seviyesinin neredeyse iki katı.

Ancak IISS, Avrupa savunma harcamalarının 2014'ten bu yana zaten yarı yarıya arttığını ve “mali kısıtlamaların [daha fazla] büyümeyi azaltabileceğini” söyledi.

Almanya'nın savunma bütçesi yüzde 23 artarak 86 milyar dolara ulaştı ve İngiltere'nin 81 milyar dolarlık savunma bütçesini otuz yılı aşkın bir süredir ilk kez geride bıraktı.

Ancak bu, özel bir Alman savunma fonundan yapılan bir defaya mahsus ödemelerden kaynaklanıyor.

ABD'den sonra geleneksel olarak NATO'nun ikinci en büyük savunma harcaması yapan ülkesi olan İngiltere şu anda GSYH'sinin yüzde 2.3'ünü savunmaya harcıyor. Hükümet bu oranı yüzde 2.5'e çıkarmaya kararlı olduğunu söyledi ancak bunun ne zaman olacağını belirtmedi.

Geleneksel olarak Avrupa'nın mutlak anlamda en büyük ikinci harcaması olan Fransa'nın savunma harcamaları geçen yıl yüzde 4.5 artarak 64 milyar dolara yükseldi ve bu da GSYH'nin yüzde 2'sine denk geliyor.

Avrupa'nın en büyük savunma harcaması yapan ülkeleri arasında Rusya ile sınır komşusu olan Estonya geçen yıl GSYH'sinin yaklaşık %4'ünü savunmaya harcarken, Polonya %3.25 ile Avrupa'nın ikinci en yüksek harcamasını yaptı. Ancak bu ülkelerin mutlak savunma harcamaları, sırasıyla 1.7 milyar dolar ve 28 milyar dolar ile Avrupa'nın en büyük üç ekonomisinden çok daha düşüktü.