ABD, TikTok’u önce yasakladı sonra geri açtı

TikTok’un ve ABD’deki 170 milyon kullanıcısının kaderi Biden yönetiminin iki dudağı arasında. TikTok’un Çin merkezli sahibi ByteDance’in 19 Ocak’a kadar ABD operasyonlarını satmaması durumunda platformun ülkede yasaklanmasını öngören bir yasayı onaylamıştı.

Amerika Birleşik Devletleri’nde Biden yönetimi, TikTok'un Çin tarafından casusluk ve siyasi manipülasyon aracı olarak kullanılabileceğini savunuyor. Popüler uygulamayla ilgili karar dosyası Yüksek Mahkeme’den geçmiş ve uygulama yasaklanmıştı ancak alınan yeni bir kararla uygulama yeniden kullanıma açıldı.

Önce yasaklandı sonra açıldı

Amerika Birleşik Devletleri’nde Biden yönetimi, TikTok'un Çin hükümeti tarafından casusluk ve siyasi etki yaratma amacıyla kullanılabileceğini iddia ediyor. Popüler sosyal medya uygulamasıyla ilgili hukuki süreç, Yüksek Mahkeme'den geçerek yasaklanmasına neden olmuştu. Ancak yeni bir mahkeme kararıyla TikTok yeniden erişime açıldı. ABD'deki 170 milyon kullanıcıyı etkileyen bu gelişme, TikTok'un geleceğini belirleyecek olan Biden yönetiminin elinde. TikTok'un Çin merkezli sahibi ByteDance, 19 Ocak’a kadar ABD operasyonlarını satmazsa, platformun ülkede yasaklanması için bir yasa tasarısı onaylanmıştı. Ancak bu yasaklama kararının ardından, uygulama tekrar kullanılabilir hale geldi.

19 Ocak'ta resmen yasaklandı

TikTok kullanıcıları, 19 Ocak’ta uygulamayı açmaya çalıştığında, servisin artık ülkede mevcut olmadığını belirten bir mesaj gördü. Ancak TikTok, yeni ABD başkanı Trump'ın müdahalesiyle yasaktan kurtuldu.

TikTok, ABD'deki yasak nedeniyle uzun süre erişilemiyordu. Ancak, eski Başkan Donald Trump’ın müdahalesiyle uygulama tekrar kullanılabilir hale geldi. TikTok, yasağın kalkması sonrası yaptığı açıklamada, “Sabrınız ve desteğiniz için teşekkürler. Başkan Trump'ın çabaları sonucunda TikTok ABD'ye geri döndü. TikTok'ta sevdiğiniz her şeyi oluşturmaya, paylaşmaya ve keşfetmeye devam edebilirsiniz” ifadelerine yer verdi.

Anlaşma ile yeniden faaliyete Geçiyor

TikTok, ABD’deki operasyonlarını yeniden başlatmak için bir dizi anlaşma imzaladığını duyurdu. Şirket, hem Trump’a hem de hizmet sağlayıcılarına teşekkür ederek, “TikTok’u 170 milyondan fazla Amerikalıya sunma ve 7 milyondan fazla küçük işletmenin büyümesine izin verme konusunda herhangi bir cezayla karşılaşmayacakları güvencesi sağladığı için teşekkür ederiz” dedi.

TikTok’un açıklamasında, bu adımın “keyfi sansüre karşı bir tutum” olarak görüldüğü vurgulandı. Ayrıca, şirketin uzun vadeli bir çözüm için Başkan Trump ile iş birliği yapmayı sürdüreceği ifade edildi.

Yasa nasıl çalışacak?

2024 Nisan ayında Başkan Biden tarafından imzalanan “Yabancı Düşman Kontrolündeki Uygulamalardan Amerikalıları Koruma Yasası” (PAFACA), hükümete ulusal güvenlik tehdidi olarak görülen yabancı mülkiyetindeki uygulamaları yasaklama yetkisi veriyor.

Yasa, birçok milletvekilinin Çin hükümetinin TikTok’un ana şirketi aracılığıyla Amerikalıların verilerine erişip, onları izleyebileceği, yanlış bilgi yayabileceği ve kamuoyunu etkileyebileceği endişesi nedeniyle geniş çapta iki partili destek aldı.

Yasa TikTok’u hedef alsa da, esas olarak platformu ABD’de erişilebilir kılan şirketlere odaklanıyor. Buna Apple App Store, Google Play ve Oracle gibi bulut hizmet sağlayıcıları da dahil.

Yasanın ayrıntıları, herhangi bir kuruluşun yabancı düşman kontrolündeki bir uygulamayı bir pazaryeri veya internet barındırma hizmetleri aracılığıyla “dağıtmasını, bakımını yapmasını veya güncellemesini” yasadışı hale getiriyor.

Aralık ortasında, ABD-Çin rekabetiyle ilgilenen bir Temsilciler Meclisi komitesindeki Demokratlar, Apple ve Google CEO’larına mektuplar göndererek, şirketlerden bu gerekliliğe tam uyum sağlamak için adımlar atmaları gerektiğini hatırlattı. Bu durum, kullanıcılar üzerinde hemen bir etki yaratabilir.

Türkiye'de durum nasıl?

ABD'nin TikTok kararının ardından Türkiye'de Ankara ve İstanbul'da olmak üzere 3 adet İnternet Değişim Noktaları (İDN) kurulması kararı alınmıştı. Aksi halde uygulamanın Türkiye'de de yasaklanmasının gündeme geleceği ifade edilmişti. 

Türkiye'de sık sık gündeme gelen bir başka konu ise TikTok'ta paylaşılan uygunsuz görüntüler ve suç teşkil eden paylaşımlarla alakalı. Birçok vatandaş X gibi sosyal medya uygulamalarında platformun kapatılması için çağrıda bulunurken, bir o kadar vatandaşta bu konuyu ifade özgürlüğüyle ilişkilendiriyor. 

Bu yazı tarihi itibariyle Türkiye'de TikTok herhangi bir erişim engeli bulunmuyor.